Po raz pierwszy w historii igrzyska olimpijskie i paralimpijskie mają wspólne logo. To tylko zewnętrzny symbol wizji tegorocznych XXXIII Letnich Igrzysk Olimpijskich i XVII Paralimpijskich w Paryżu, opartej na jedności sportu ponad podziałami. Obrazuje ją hasło: „Igrzyska szeroko otwarte”. Igrzyska olimpijskie i paralimpijskie to bowiem dwie strony tego samego medalu – podkreślają organizatorzy.
Dokładnie po stu latach Letnie Igrzyska Olimpijskie wracają do Paryża. W 1924 r. Francja po raz drugi organizowała tę imprezę sportową. To były także pierwsze letnie igrzyska, w których wzięli udział reprezentanci Polski. Historia igrzysk paralimpijskich jest krótsza, a te w Paryżu odbędą się od 28 sierpnia do 8 września. Po raz pierwszy w historii paralimpizmu ich otwarcie nie odbędzie się na stadionie, a w otwartej przestrzeni – na paryskim placu Zgody (Place de la Concorde). W tradycyjnej Paradzie Narodów weźmie udział około 4400 zawodniczek i zawodników z całego świata.
Tymczasem Francja jest w przededniu otrzymania ognia olimpijskiego. Wzniecony 16 kwietnia w greckiej Olimpii – kolebce starożytnych igrzysk – na 100 dni przed rozpoczęciem igrzysk olimpijskich, dotrze 8 maja do francuskiej Marsylii. W tym roku podczas igrzysk o zwycięstwo będą tam walczyć żeglarze. Ogień z Grecji przypłynie trójmasztowym statkiem Bélem, który po raz pierwszy wypłynął w morze w 1896 r. – w roku pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich. To ostatni z wciąż używanych wielkich francuskich statków z XIX wieku, który połączy Ateny z Marsylią – dwa miasta o wspólnej historii. Marsylię założyli bowiem greccy osadnicy. Od 8 maja rozpocznie się sztafeta z ogniem olimpijskim do Paryża, która przebiegnie przez ponad 400 francuskich miejscowości. Sztafeta paralimpijska będzie składała się z sześciu drużyn, a tematycznie każda powiązana będzie z ruchem paralimpijskim. Igrzyska olimpijskie poprzedzą paralimpijskie i rozpoczną się 26 lipca, a zakończą 11 sierpnia. To właśnie 26 lipca w Paryżu zapłonie olimpijski znicz.
Jedno logo i jedna idea
Po raz pierwszy w historii logo igrzysk jest wspólne dla letnich igrzysk olimpijskich i paralimpijskich. „Ta ważna decyzja niesie ze sobą potężny przekaz; w 2024 roku olimpijscy i paralimpijscy sportowcy będą płonąć tą samą pasją, tą samą determinacją i wywołają równie silne emocje u fanów, którzy będą świadkami ich występów – pisze w swoich materiałach Komitet Organizacyjny Igrzysk Olimpijskich i Paralimpijskich Paryż 2024. – Igrzyska olimpijskie i paralimpijskie tworzą dwie strony tego samego medalu” – dodaje.
„Chcemy, aby ludzie wiedzieli, że musimy patrzeć ponad to, co może próbować nas rozdzielić, aby akceptować wszystkich takimi, jakimi są. Na całym świecie żyje 1,2 miliarda ludzi z niepełnosprawnościami, a w 2024 r. ta globalna scena stanie się platformą do świętowania i podzielenia się inspirującymi zdolnościami. W Paryżu 2024 chcemy zburzyć bariery, zmienić sposób postrzegania i pozytywnie wpłynąć na codzienne życie ludzi z niepełnosprawnościami” – deklarują organizatorzy.
Organizacja tegorocznych igrzysk od samego początku mocno nastawiona jest na – zgodnie z hasłem – „Igrzyska szeroko otwarte”, czyli na inkluzję i niedzielenie sportów i zawodników. Logo łączy w sobie trzy motywy: złoty medal, płomień olimpijski oraz twarz Marianny – nieoficjalnego symbolu narodowego Republiki Francuskiej. To wojowniczka, która prowadziła do walki francuski lud podczas rewolucji w XVIII w.
Frygijka z protezą
Oficjalną maskotką igrzysk w Paryżu jest „frygijka”. To czerwona stożkowata czapka, charakterystyczna dla Francji, która symbolizuje wolność. Nazwa pochodzi od starożytnej Frygii, która leżała w dzisiejszej Turcji. Frygijka kojarzona jest z waleczną Marianną. Jest symbolem charakterystycznym dla Francji, który występuje np. na urzędowych pieczątkach czy znaczkach. Frygijka jest w dwóch wersjach – dla igrzysk olimpijskich i paralimpijskich. Ta druga ma protezę nogi.
Plakaty Gattoniego
Plakaty, które promują Letnie Igrzyska Olimpijskie i Paralimpijskie Paryż 2024, zaprezentowano w marcu w Muzeum Orsay (Musée d’Orsay). Wykonał je francuski ilustrator Ugo Gattoni, który, jak podaje komitet organizacyjny, tworząc połączył swój własny, niepowtarzalny styl z jego zaleceniami. Przygotowanie dwóch plakatów zajęło artyście cztery miesiące, a dokładniej 2 tys. godzin.
„W duchu równości, który stał się znakiem rozpoznawczym nadchodzących igrzysk, Komitet Organizacyjny Paryż 2024 zdecydował się nie wprowadzać rozróżnienia między igrzyskami olimpijskimi i paralimpijskimi w projektowaniu plakatów. Podobnie jak w przypadku pochodni i maskotek, plakaty są ze sobą powiązane i zjednoczone” – podano.
Plakaty są w stylu art déco i nawiązują do igrzysk odbywających się w Paryżu 100 lat wcześniej. Równocześnie pozwalają odbiorcy zanurzyć się w utopijną, fantastyczną wersję Paryża w rodzaju ogromnego, okrągłego miasta-stadionu. Są niezwykle kolorowe, „lekkie”, utrzymane w tonie radosnego święta.
Wioska olimpijska
Około 300 tys. metrów kwadratowych chodników, terenów zielonych i budynków o różnych rozmiarach i kolorach powita prawie 15 tys. sportowców rywalizujących podczas igrzysk olimpijskich i paralimpijskich we Francji, zanim tereny te zostaną później przekształcone i zyskają drugie życie. W wiosce olimpijskiej ma potem funkcjonować osiedle mieszkaniowe i biurowce.
Francuzi tworzyli wioskę tak, by ograniczać ślad węglowy. Dlatego powstała ona w większości w już istniejących budynkach. Na przykład studio filmowe Cité du Cinéma, które leży w samym centrum wioski, zostało przekształcone w całodobową restaurację.
– W lobby restauracji dostępnych będzie 3200 miejsc, myślę, że będzie to największa restauracja na świecie. Jeśli znasz większą, chętnie ją poznam – śmieje się Laurent Michaud, dyrektor Wioski Sportowców Paryż 2024.
W mieszkaniach zawodników są m.in. specjalnie stworzone na okoliczność igrzysk kołdry, które na koniec zawodów, jako prezent i pamiątkę, będą mogli oni zabrać ze sobą.
Symboliczne miejsca zawodów
Wiele miejsc, w których będą odbywać się zmagania paralimpijczyków, to symbole Francji. Dla przykładu turniej blind footballu odbędzie się na Polach Marsowych przy wieży Eiffla, a tenisiści na wózkach rywalizować będą na kortach Rolanda Garrosa, jednym z największych i najważniejszych obiektów tenisowych świata. Z kolei paralekkoatleci zmierzą się na Stade de France. To narodowy stadion Francji z ponad 81 tys. miejsc siedzących. Paratriathlon odbędzie się w sercu Paryża, przy moście Aleksandra III, położonym między dwoma brzegami Sekwany. W sumie wykorzystanych zostanie 20 obiektów.
Paryż w czasie igrzysk
Igrzyska to nie tylko walka o medale i sportowa rywalizacja. To także święto miasta, ale i całej Francji. Dlatego wiele imprez i wydarzeń kulturalnych odbędzie się w samym sercu miasta, daleko od stadionów. Początek tej wielkiej fieście da parada uczestników igrzysk w dniu otwarcia. Wiele obiektów i miejsc w Paryżu, ale także lokalnie, poza nim, stanie się miejscem święta sportu.
Po raz pierwszy w historii letnich igrzysk wszyscy zdobywcy medali zostaną zaproszeni na spotkanie i świętowanie z tysiącami fanów na placu Trocadéro, w samym sercu Paryża, w przestrzeni, która będzie ogólnodostępna dla wszystkich. Organizatorzy stworzyli Club France – to łatwo dostępna przestrzeń, w której kibice będą świętowali osiągnięcia francuskich sportowców. Z końcem kwietnia ma być dostępna mapa igrzysk – aplikacja, która wskaże wszystkie wydarzenia z całej Francji związane z igrzyskami w Paryżu.
Medale z kawałkiem wieży Eiffla
Wyjątkowo symboliczne będą także medale, które zdobędą olimpijczycy i paralimpijczycy. W każdy z krążków wtopiony jest 18-gramowy żelazny fragment wieży Eiffla, pochodzący z licznych renowacji tej ikony Paryża. Medale dadzą im drugie życie, równocześnie dodając trofeom jeszcze większej symboliki. Złote, srebrne i brązowe medale paralimpijskie dodatkowo mają na krawędziach wygrawerowane linie, aby można je odróżnić poprzez dotyk. Każdy ma także zapis w alfabecie Braille’a.
Polscy zawodnicy w takich samych strojach
Sponsorem strojów sportowych dla naszej reprezentacji, takich samych dla olimpijczyków i paralimpijczyków, jest firma adidas. Polski Komitet Paralimpijski (PKPar) rozpoczął z nią 8-letnią współpracę sponsorską. Natomiast podczas ceremonii otwarcia i zamknięcia igrzysk polscy zawodnicy olimpijscy i paralimpijscy zaprezentują się w jednakowych strojach poznańskiej marki BIZUU. Specjalnie przygotowana kolekcja nawiązuje do mody sprzed 100 lat, kiedy organizowano poprzednie igrzyska w Paryżu.
Dyscypliny tegorocznych igrzysk paralimpijskich
Wciąż trwają kwalifikacje do igrzysk paralimpijskich w Paryżu. Na razie udział w nich zapewniło sobie ok. 50 polskich zawodników. PKPar szacuje, że na igrzyska pojedzie ok. 90 sportowców z niepełnosprawnościami.
Na paraigrzyskach w Paryżu rozegrane będą 23 dyscypliny sportowe: blind football, boccia, goalball, parałucznictwo, paralekkoatletyka, parabadminton, parakajakarstwo, parakolarstwo szosowe i torowe, paraujeżdżenie, parajudo, parawioślarstwo, parapływanie, paratenis stołowy, parataekwondo, paratriatlon, parastrzelectwo, siatkówka na siedząco, koszykówka na wózkach, paraszermierka, rugby na wózkach, tenis na wózkach i parapodnoszenie ciężarów. W ramach dyscyplin więcej jest niż dotychczas konkurencji dla kobiet – 235.
Komitet Organizacyjny Paryż 2024 przygotował opis każdej dyscypliny przy pomocy piktogramów, które będą także np. na biletach. Jak zaznaczono, to uniwersalny język, za pomocą którego kraj przyjmujący sportowców i kibiców może wyrazić swoją wizję igrzysk, pokazując swój styl i własną kulturę.
Bilety na igrzyska
Bilety na XXXIII Letnie Igrzyska Olimpijskie i XVII Paralimpijskie w Paryżu można kupić poprzez stronę internetową (https://tickets.paris2024.org). W przypadku paraigrzysk, najdroższe są bilety na ceremonię otwarcia, ich ceny rozpoczynają się od 700 euro. Ceny biletów na pojedyncze zawody w konkretnych dyscyplinach wahają się w kwotach od 15, 20 czy 25 euro, a np. na parajudo i tenis na wózkach bilety kosztują 45 euro.
**
Pierwsze zawody dla osób z niepełnosprawnościami zorganizowane zostały w 1948 r. w Londynie przez dra Ludwiga Guttmanna, a pierwsze igrzyska paralimpijskie odbyły się w 1960 r. w Rzymie. Od pierwszego występu Polaków w 1972 r. nasi reprezentanci zdobyli razem 798 medali. Na ostatnich igrzyskach w Tokio w 2021 r. polska kadra wywalczyła łącznie 24 medale – 7 złotych, 6 srebrnych i 11 brązowych.