Paryż na horyzoncie, czyli paralimpijskie podsumowanie 2023 roku.

Worek medali mistrzostw świata i Europy, zorganizowane w Polsce ważne wydarzenia sportowe, promocja aktywności fizycznej osób z niepełnosprawnościami, a już niedługo… igrzyska w Paryżu. Oto paralimpijskie podsumowanie 2023 roku.

Medal za medalem

Powiedzieć, że rok 2023 obfitował w sportowe sukcesy na arenie międzynarodowej, to nic nie powiedzieć.

Zaczęło się już w styczniu, gdy podczas mistrzostw świata w paranarciarstwie alpejskim w hiszpańskim Espot Michał Gołaś z przewodnikiem Kacprem Walasem wywalczyli brąz w kombinacji, a na odbywających się w szwedzkim Östersund mistrzostwach świata Witold Skupień zdobył złoto w biegu na 18 km techniką klasyczną oraz srebro na dystansie 10 km stylem dowolnym.

Grad medali był z kolei efektem startu naszej reprezentacji w mistrzostwach świata w parasnowboardzie, które w marcu miały miejsce w La Molinie w Hiszpanii. Monika Kotzian i Natalia Siuba-Jarosz przywiozły łącznie pięć krążków, w tym dwa złote.

Aż 14 medali zdobyli reprezentanci Polski podczas X Mistrzostw Świata w Paralekkoatletyce, które w lipcu odbywały się w Paryżu. Pięć złotych krążków, sześć srebrnych i trzy brązowe dało ostatecznie wysokie, 10. miejsce w klasyfikacji medalowej zawodów. Dodatkowo Renata Śliwińska wynikiem 9,21 m ustanowiła nowy rekord świata w pchnięciu kulą (klasa F40). Polscy sportowcy zdobyli też podczas tych mistrzostw 17 miejsc kwalifikacyjnych na igrzyska, które w 2024 r. także odbędą się w Paryżu.

Nie próżnowali też pływacy. Siedem medali, w tym dwa złote, a także trzy kwalifikacje paralimpijskie przywieźli z XI Mistrzostw Świata w Parapływaniu, które na przełomie lipca i sierpnia odbywały się w Manchesterze. Dwukrotnie mistrzem świata został Kamil Otowski, a trzy razy miejsce na podium zajął Jacek Czech.

Podium za podium

To oczywiście nie wszystko. W lipcu w czeskim Pilźnie Milena Olszewska została wicemistrzynią świata w parałucznictwie, zdobywając jednocześnie kwalifikację do igrzysk w Paryżu. Z kolei w sierpniu srebro mistrzostw świata w kolarstwie szosowym wywalczyły w Glasgow Otylia Marczuk z pilotką Ewą Bańkowską. Parakolarki zajęły drugie miejsce w wyścigu ze startu wspólnego. Marzena Zięba na mistrzostwach świata w podnoszeniu ciężarów, które pod koniec sierpnia odbywały się w Dubaju, wywalczyła w swojej kategorii wagowej brązowy medal, a także złoto w kategorii Total – za sumę podniesionych kilogramów w trzech próbach.

Niezwykły występ zanotowali reprezentanci Polski podczas wrześniowych parastrzeleckich mistrzostw świata w Limie. Każdy z naszych zawodników przywiózł ze stolicy Peru medal! Aż dwa razy na podium meldowała się Emilia Babska. Wyczyn naszych sportowców jest tym cenniejszy, że w zawodach brało udział aż 256 zawodników z ponad 50 państw. Po mistrzostwach nasza reprezentacja miała już łącznie cztery przepustki na igrzyska w Paryżu. W Rio były dwie kwalifikacje, w Tokio – trzy, jest więc progres.

Także we wrześniu Jolanta Majka i Michał Gadowski, parawioślarze startujący w konkurencji dwójek mieszanych, przywieźli brązowy medal z mistrzostw świata, które miały miejsce w stolicy Serbii, Belgradzie. Już wcześniej, wchodząc do finału, nasza para zapewniła sobie kwalifikację paralimpijską.

W październiku sześć medali przywieźli z kolei reprezentanci Polski z Mistrzostw Świata w Szermierce na Wózkach, które odbywały się we włoskim Terni. Złoto wywalczyła Kinga Dróżdż w szabli (kat. A), ogółem natomiast z ośmiu potencjalnych szans medalowych spełniło się aż sześć.

Nasi w czołówkach tabel

To tylko część zdobyczy medalowych reprezentantów Polski w najważniejszych zawodach międzynarodowych. Do tego dodać należy triumfy i medale w zawodach Pucharu Świata czy Pucharu Europy. Nasi zawodnicy wielokrotnie zajmowali też miejsca na podium mistrzostw Europy.

Choćby w lipcu, gdy w portugalskim Montemor-o-Velho parakajakarskim wicemistrzem Europy został Mateusz Surwiło, a brąz zdobyła Justyna Regucka. Mateuszowi niewiele zabrakło do medalu podczas odbywających się niedługo później mistrzostw świata. Fakt zajęcia przez niego czwartego miejsca musiała potwierdzić fotokomórka.

Prawdziwy worek medali przywieźli nasi zawodnicy z multidyscyplinarnych mistrzostw Europy, które w sierpniu rozgrywane były w holenderskim Rotterdamie. Różne stopnie podium zajmowali reprezentanci Polski w bocci, parastrzelectwie sportowym, parałucznictwie, parakolarstwie, parabadmintonie oraz parataekwondo.

Kolejny worek dorzucili paratenisiści stołowi, którzy we wrześniu wystartowali w mistrzostwach Europy w Sheffield w Wielkiej Brytanii. Nasi zawodnicy zdominowali rywalizację i z dziesięcioma złotymi, dwoma srebrnymi i czterema brązowymi krążkami zajęli niekwestionowane pierwsze miejsce w tabeli medalowej.

Zachwycali nie tylko seniorzy. Nie można nie wspomnieć o wspaniałym osiągnięciu polskich goalballistów, którzy w lipcu w brazylijskim Sao Paulo zdobyli mistrzostwo świata juniorów (U19). Lider kadry, Marcin Czerwiński, jeden z najbardziej utalentowanych młodych zawodników goalballu na świecie, z 74 bramkami został królem strzelców mistrzostw.

Setki gości zagranicznych

2023 to także rok organizacji w Polsce zawodów rangi międzynarodowej.

W lipcu w Warszawie odbyła się XXII już edycja zawodów Pucharu Świata w szermierce na wózkach „Szabla Kilińskiego”. W organizowanych przez Integracyjny Klub Sportowy AWF Warszawa zawodach udział wzięło tym razem ponad 200 zawodniczek i zawodników z 32 krajów. Reprezentanci Polski wywalczyli jeden srebrny medal i trzy brązowe.

Z kolei w sierpniu w Poznaniu odbyły się zawody z serii World Boccia Challenger. Organizowane były przez Polski Związek Bocci wraz ze Światową Federacją Sportową Bocci (BISFed). Zawody, objęte patronatem Polskiego Komitetu Paralimpijskiego, zaliczane są do światowego rankingu WorldBoccia. Udział w wydarzeniu wzięło ok. 350 osób, w tym ponad 100 zawodników z 30 krajów z czterech kontynentów (m.in. z Chin, Singapuru, Hongkongu, Kanady i USA). Nasi reprezentanci zdobyli pięć medali, w tym jeden złoty.

Niezwykłe wydarzenie Polski Komitet Paralimpijski zorganizował w czerwcu w Wągrowcu. To multidyscyplinarne zawody Dis+Abled European Summer Games 2023, współfinansowane ze środków programu Unii Europejskiej Erasmus+, w których wzięło udział niemal pół tysiąca osób z 12 państw. Zawodniczki i zawodnicy rywalizowali w dziesięciu letnich dyscyplinach: bocci, siatkówce na siedząco, goalballu, pływaniu, tenisie stołowym, kręglach, kolarstwie ręcznym, łucznictwie, wyścigach smoczych łodzi oraz żeglarstwie. To jednak nie same wyniki sportowe były najważniejsze. Sport i wspólna zabawa udowodniły, że nie ma granic, a niepełnosprawność, wiek czy płeć nie są powodem do wykluczenia. To był tydzień święta sportu, który na długo zapisze się w pamięci osób w nim uczestniczących.

Ze sportem do ludzi

Działalność Polskiego Komitetu Paralimpijskiego (PKPar) to także promocja sportu osób z niepełnosprawnościami. W 2023 roku Komitet na różne sposoby starał się popularyzować aktywność fizyczną i zdrowy styl życia.

Dla najmłodszych przeznaczone były zajęcia z cyklu „WF z paralimpijczykiem”, organizowane dzięki wsparciu PKN Orlen. Przedszkola i szkoły odwiedzili m.in. paralekkoatletki Joanna Oleksiuk i Renata Chilewska, parałuczniczka Milena Olszewska, paraszermierze Grzegorz Pluta, Michał Siatkowski i Adrian Castro, handbike’er Rafał Szumiec, parastrzelec sportowy Szymon Sowiński, parakajakarz Jakub Tokarz, parabadmintonista Bartłomiej Mróz czy reprezentanci Polski w goalballu do lat 19 – tegoroczni mistrzowie świata. Natomiast w ramach spotkań mentoringowych prezes PKPar, Łukasz Szeliga, odwiedził Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Niepełnosprawnych Ruchowo w Busku-Zdroju.

W maju każdy mógł spróbować swoich sił na strzelnicy parabiathlonowej, w parabadmintonie, siatkówce na siedząco, szermierce na wózkach i kolarstwie ręcznym w strefie PKPar na 24. Pikniku Olimpijskim w warszawskim parku Kępa Potocka. W tym samym parku w październiku odbyła się trzecia edycja Orlen Paralympic Run, w której udział wzięło około pół tysiąca osób – kobiet i mężczyzn, dzieci i dorosłych, pełnosprawnych i z niepełnosprawnościami – a wszystkie wolne miejsca rozeszły się w ciągu… niespełna dwóch dni. Każdy mógł wybrać dystans, któremu był w stanie sprostać. Jedna trasa liczyła więc kilometr, druga – pięć kilometrów. Wśród biegaczy nie zabrakło gwiazd sportu – Roberta Korzeniowskiego czy Joanny Mendak.

W lipcu, przy okazji 51. Paralekkoatletycznych Mistrzostw Polski w Szczecinie, odbył się pierwszy Piknik Paralimpijski z Orlen. To wyjątkowe wydarzenie było doskonałą okazją do promocji wartości, które niesie ze sobą sport — zdrowego ducha rywalizacji, samodyscypliny, dążenia do doskonałości, a także zdrowego stylu życia. We wrześniu można było za to spróbować sił w sportach paralimpijskich na błoniach PGE Narodowego, podczas Narodowego Dnia Sportu. Przez cały rok, w ramach współfinansowanych przez PFRON oraz Ministerstwo Sportu i Turystyki projektów „Bądź AKTYWNY! 2023” odbywały się zajęcia sekcji sportowych, a program „Sport dla Wszystkich! 2023” pozwolił zorganizować warsztaty sportowo-aktywizujące.

Z kolei współfinansowany ze środków PFRON projekt „Wspieramy Wszystkich” pozwolił zorganizować cykl warsztatów dla trenerów oraz instruktorów sportowych zainteresowanych podnoszeniem swoich kwalifikacji. Członkowie Rady Naukowej PKPar byli wśród prelegentów V Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Osoby z niepełnosprawnością w sporcie – teoria i praktyka”, a eksperci PKPar wzięli udział w debacie „Sport niepełnosprawnych – bariery rozwoju w regionie”, która miała miejsce podczas Europejskiego Forum Regionalnego Sportu.

Warto podkreślić, że dzięki wsparciu Fundacji UNAWEZA wraz z Corinne Klajdą, inicjatorką projektu #CorinneRunsForGood, w 2023 r. 12 paralimpijek z Polski i Ukrainy mogło liczyć na stypendia, dzięki którym łatwiej było im przygotowywać się do przyszłorocznych igrzysk.

Koniec roku to tradycyjnie już czas Plebiscytu Polskiego Komitetu Paralimpijskiego na Sportowca Roku #Guttmanny2023, który ma na celu wyłonienie najlepszego i najpopularniejszego sportowca 2023 roku. Zwycięzcą 5. edycji został Maciej Lepiato. Dwukrotny mistrz paralimpijski i pięciokrotny mistrz świata w skoku wzwyż odebrał 4 grudnia statuetkę autorstwa Andrzeja Renesa. Tego dnia, podczas Gali Finałowej Plebiscytu, wręczono łącznie 20 nagród i wyróżnień. Okolicznościowymi medalami z okazji jubileuszu 25-lecia Polskiego Komitetu Paralimpijskiego uhonorowano także pięciu trenerów oraz dziesięcioro zawodniczek i zawodników.

Cel: Paryż

Kto otrzyma statuetkę #Guttmanna2024? Zadecydują o tym najprawdopodobniej wyniki Igrzysk Paralimpijskich, które od 28 sierpnia do 8 września 2024 r. odbędą się w Paryżu. Wśród 4400 sportowców będą oczywiście także nasi reprezentanci. Dzięki wynikom z mijającego roku część z nich jest już pewna wyjazdu. Oby Kapituła 6. edycji Plebiscytu miała kłopoty bogactwa.