Po raz pierwszy w historii igrzyska olimpijskie i paralimpijskie mają wspólne logo. To tylko zewnętrzny symbol wizji tegorocznych XXXIII Letnich Igrzysk Olimpijskich i XVII Paralimpijskich w Paryżu, opartej na jedności sportu ponad podziałami. Obrazuje ją hasło: „Igrzyska szeroko otwarte”. Igrzyska olimpijskie i paralimpijskie to bowiem dwie strony tego samego medalu – podkreślają organizatorzy.
Dokładnie po stu latach Letnie Igrzyska Olimpijskie wracają do Paryża. W 1924 r. Francja po raz drugi organizowała tę imprezę sportową. To były także pierwsze letnie igrzyska, w których wzięli udział reprezentanci Polski. Historia igrzysk paralimpijskich jest krótsza, a te w Paryżu odbędą się od 28 sierpnia do 8 września. Po raz pierwszy w historii paralimpizmu ich otwarcie nie odbędzie się na stadionie, a w otwartej przestrzeni – na paryskim placu Zgody (Place de la Concorde). W tradycyjnej Paradzie Narodów weźmie udział około 4400 zawodniczek i zawodników z całego świata.
Tymczasem Francja jest w przededniu otrzymania ognia olimpijskiego. Wzniecony 16 kwietnia w greckiej Olimpii – kolebce starożytnych igrzysk – na 100 dni przed rozpoczęciem igrzysk olimpijskich, dotrze 8 maja do francuskiej Marsylii. W tym roku podczas igrzysk o zwycięstwo będą tam walczyć żeglarze. Ogień z Grecji przypłynie trójmasztowym statkiem Bélem, który po raz pierwszy wypłynął w morze w 1896 r. – w roku pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich. To ostatni z wciąż używanych wielkich francuskich statków z XIX wieku, który połączy Ateny z Marsylią – dwa miasta o wspólnej historii. Marsylię założyli bowiem greccy osadnicy. Od 8 maja rozpocznie się sztafeta z ogniem olimpijskim do Paryża, która przebiegnie przez ponad 400 francuskich miejscowości. Sztafeta paralimpijska będzie składała się z sześciu drużyn, a tematycznie każda powiązana będzie z ruchem paralimpijskim. Igrzyska olimpijskie poprzedzą paralimpijskie i rozpoczną się 26 lipca, a zakończą 11 sierpnia. To właśnie 26 lipca w Paryżu zapłonie olimpijski znicz.
Jedno logo i jedna idea
Po raz pierwszy w historii logo igrzysk jest wspólne dla letnich igrzysk olimpijskich i paralimpijskich. „Ta ważna decyzja niesie ze sobą potężny przekaz; w 2024 roku olimpijscy i paralimpijscy sportowcy będą płonąć tą samą pasją, tą samą determinacją i wywołają równie silne emocje u fanów, którzy będą świadkami ich występów – pisze w swoich materiałach Komitet Organizacyjny Igrzysk Olimpijskich i Paralimpijskich Paryż 2024. – Igrzyska olimpijskie i paralimpijskie tworzą dwie strony tego samego medalu” – dodaje.
„Chcemy, aby ludzie wiedzieli, że musimy patrzeć ponad to, co może próbować nas rozdzielić, aby akceptować wszystkich takimi, jakimi są. Na całym świecie żyje 1,2 miliarda ludzi z niepełnosprawnościami, a w 2024 r. ta globalna scena stanie się platformą do świętowania i podzielenia się inspirującymi zdolnościami. W Paryżu 2024 chcemy zburzyć bariery, zmienić sposób postrzegania i pozytywnie wpłynąć na codzienne życie ludzi z niepełnosprawnościami” – deklarują organizatorzy.
Organizacja tegorocznych igrzysk od samego początku mocno nastawiona jest na – zgodnie z hasłem – „Igrzyska szeroko otwarte”, czyli na inkluzję i niedzielenie sportów i zawodników. Logo łączy w sobie trzy motywy: złoty medal, płomień olimpijski oraz twarz Marianny – nieoficjalnego symbolu narodowego Republiki Francuskiej. To wojowniczka, która prowadziła do walki francuski lud podczas rewolucji w XVIII w.
Frygijka z protezą
Oficjalną maskotką igrzysk w Paryżu jest „frygijka”. To czerwona stożkowata czapka, charakterystyczna dla Francji, która symbolizuje wolność. Nazwa pochodzi od starożytnej Frygii, która leżała w dzisiejszej Turcji. Frygijka kojarzona jest z waleczną Marianną. Jest symbolem charakterystycznym dla Francji, który występuje np. na urzędowych pieczątkach czy znaczkach. Frygijka jest w dwóch wersjach – dla igrzysk olimpijskich i paralimpijskich. Ta druga ma protezę nogi.
Plakaty Gattoniego
Plakaty, które promują Letnie Igrzyska Olimpijskie i Paralimpijskie Paryż 2024, zaprezentowano w marcu w Muzeum Orsay (Musée d’Orsay). Wykonał je francuski ilustrator Ugo Gattoni, który, jak podaje komitet organizacyjny, tworząc połączył swój własny, niepowtarzalny styl z jego zaleceniami. Przygotowanie dwóch plakatów zajęło artyście cztery miesiące, a dokładniej 2 tys. godzin.
„W duchu równości, który stał się znakiem rozpoznawczym nadchodzących igrzysk, Komitet Organizacyjny Paryż 2024 zdecydował się nie wprowadzać rozróżnienia między igrzyskami olimpijskimi i paralimpijskimi w projektowaniu plakatów. Podobnie jak w przypadku pochodni i maskotek, plakaty są ze sobą powiązane i zjednoczone” – podano.
Plakaty są w stylu art déco i nawiązują do igrzysk odbywających się w Paryżu 100 lat wcześniej. Równocześnie pozwalają odbiorcy zanurzyć się w utopijną, fantastyczną wersję Paryża w rodzaju ogromnego, okrągłego miasta-stadionu. Są niezwykle kolorowe, „lekkie”, utrzymane w tonie radosnego święta.
Wioska olimpijska
Około 300 tys. metrów kwadratowych chodników, terenów zielonych i budynków o różnych rozmiarach i kolorach powita prawie 15 tys. sportowców rywalizujących podczas igrzysk olimpijskich i paralimpijskich we Francji, zanim tereny te zostaną później przekształcone i zyskają drugie życie. W wiosce olimpijskiej ma potem funkcjonować osiedle mieszkaniowe i biurowce.
Francuzi tworzyli wioskę tak, by ograniczać ślad węglowy. Dlatego powstała ona w większości w już istniejących budynkach. Na przykład studio filmowe Cité du Cinéma, które leży w samym centrum wioski, zostało przekształcone w całodobową restaurację.
– W lobby restauracji dostępnych będzie 3200 miejsc, myślę, że będzie to największa restauracja na świecie. Jeśli znasz większą, chętnie ją poznam – śmieje się Laurent Michaud, dyrektor Wioski Sportowców Paryż 2024.
W mieszkaniach zawodników są m.in. specjalnie stworzone na okoliczność igrzysk kołdry, które na koniec zawodów, jako prezent i pamiątkę, będą mogli oni zabrać ze sobą.
Symboliczne miejsca zawodów
Wiele miejsc, w których będą odbywać się zmagania paralimpijczyków, to symbole Francji. Dla przykładu turniej blind footballu odbędzie się na Polach Marsowych przy wieży Eiffla, a tenisiści na wózkach rywalizować będą na kortach Rolanda Garrosa, jednym z największych i najważniejszych obiektów tenisowych świata. Z kolei paralekkoatleci zmierzą się na Stade de France. To narodowy stadion Francji z ponad 81 tys. miejsc siedzących. Paratriathlon odbędzie się w sercu Paryża, przy moście Aleksandra III, położonym między dwoma brzegami Sekwany. W sumie wykorzystanych zostanie 20 obiektów.
Paryż w czasie igrzysk
Igrzyska to nie tylko walka o medale i sportowa rywalizacja. To także święto miasta, ale i całej Francji. Dlatego wiele imprez i wydarzeń kulturalnych odbędzie się w samym sercu miasta, daleko od stadionów. Początek tej wielkiej fieście da parada uczestników igrzysk w dniu otwarcia. Wiele obiektów i miejsc w Paryżu, ale także lokalnie, poza nim, stanie się miejscem święta sportu.
Po raz pierwszy w historii letnich igrzysk wszyscy zdobywcy medali zostaną zaproszeni na spotkanie i świętowanie z tysiącami fanów na placu Trocadéro, w samym sercu Paryża, w przestrzeni, która będzie ogólnodostępna dla wszystkich. Organizatorzy stworzyli Club France – to łatwo dostępna przestrzeń, w której kibice będą świętowali osiągnięcia francuskich sportowców. Z końcem kwietnia ma być dostępna mapa igrzysk – aplikacja, która wskaże wszystkie wydarzenia z całej Francji związane z igrzyskami w Paryżu.
Medale z kawałkiem wieży Eiffla
Wyjątkowo symboliczne będą także medale, które zdobędą olimpijczycy i paralimpijczycy. W każdy z krążków wtopiony jest 18-gramowy żelazny fragment wieży Eiffla, pochodzący z licznych renowacji tej ikony Paryża. Medale dadzą im drugie życie, równocześnie dodając trofeom jeszcze większej symboliki. Złote, srebrne i brązowe medale paralimpijskie dodatkowo mają na krawędziach wygrawerowane linie, aby można je odróżnić poprzez dotyk. Każdy ma także zapis w alfabecie Braille’a.
Polscy zawodnicy w takich samych strojach
Sponsorem strojów sportowych dla naszej reprezentacji, takich samych dla olimpijczyków i paralimpijczyków, jest firma adidas. Polski Komitet Paralimpijski (PKPar) rozpoczął z nią 8-letnią współpracę sponsorską. Natomiast podczas ceremonii otwarcia i zamknięcia igrzysk polscy zawodnicy olimpijscy i paralimpijscy zaprezentują się w jednakowych strojach poznańskiej marki BIZUU. Specjalnie przygotowana kolekcja nawiązuje do mody sprzed 100 lat, kiedy organizowano poprzednie igrzyska w Paryżu.
Dyscypliny tegorocznych igrzysk paralimpijskich
Wciąż trwają kwalifikacje do igrzysk paralimpijskich w Paryżu. Na razie udział w nich zapewniło sobie ok. 50 polskich zawodników. PKPar szacuje, że na igrzyska pojedzie ok. 90 sportowców z niepełnosprawnościami.
Na paraigrzyskach w Paryżu rozegrane będą 22 dyscypliny sportowe: blind football, boccia, goalball, parałucznictwo, paralekkoatletyka, parabadminton, parakajakarstwo, parakolarstwo, paraujeżdżenie, parajudo, parawioślarstwo, parapływanie, paratenis stołowy, parataekwondo, paratriatlon, parastrzelectwo, siatkówka na siedząco, koszykówka na wózkach, paraszermierka, rugby na wózkach, tenis na wózkach i parapodnoszenie ciężarów. W ramach dyscyplin więcej jest niż dotychczas konkurencji dla kobiet – 235.
Komitet Organizacyjny Paryż 2024 przygotował opis każdej dyscypliny przy pomocy piktogramów, które będą także np. na biletach. Jak zaznaczono, to uniwersalny język, za pomocą którego kraj przyjmujący sportowców i kibiców może wyrazić swoją wizję igrzysk, pokazując swój styl i własną kulturę.
Bilety na igrzyska
Bilety na XXXIII Letnie Igrzyska Olimpijskie i XVII Paralimpijskie w Paryżu można kupić poprzez stronę internetową (https://tickets.paris2024.org). W przypadku paraigrzysk, najdroższe są bilety na ceremonię otwarcia, ich ceny rozpoczynają się od 700 euro. Ceny biletów na pojedyncze zawody w konkretnych dyscyplinach wahają się w kwotach od 15, 20 czy 25 euro, a np. na parajudo i tenis na wózkach bilety kosztują 45 euro.
**
Pierwsze zawody dla osób z niepełnosprawnościami zorganizowane zostały w 1948 r. w Londynie przez dra Ludwiga Guttmanna, a pierwsze igrzyska paralimpijskie odbyły się w 1960 r. w Rzymie. Od pierwszego występu Polaków w 1972 r. nasi reprezentanci zdobyli razem 798 medali. Na ostatnich igrzyskach w Tokio w 2021 r. polska kadra wywalczyła łącznie 24 medale – 7 złotych, 6 srebrnych i 11 brązowych.